Beslaglegging: zo gaat dat in zijn werk

Heeft u te maken met een wanbetaler die zelfs na een grondig incassotraject niet uit zichzelf tot betaling overgaat? Dan is beslaglegging een zeer effectieve manier om alsnog uw geld te krijgen. Het laten leggen van beslag is echter een complexe en ingrijpende procedure. Daarbij is er een verschil tussen executoriaal en conservatoir beslag. Wanneer kiest u voor welke vorm en hoe gaat het leggen van beslag precies in zijn werk? We leggen het graag uit.

Beslaglegging in het kort: wat is het precies en hoe werkt het?

• Beslaglegging betekent dat bezittingen en inkomen worden ontnomen van uw debiteur.
• Hiervoor zijn altijd toestemming van de rechter en een gerechtsdeurwaarder nodig.
• Er kan beslag worden gelegd op vrijwel alle roerende en onroerende zaken.
• Het meest gebruikelijke zijn beslag op bankrekeningen, inkomen, vastgoed en voertuigen.
• Op eerste levensbehoeften en spullen van een ander kan geen beslag worden gelegd.
• Ook geldt voor inkomensbeslag een beslagvrije voet: er moet een bedrag overblijven om van te   leven.
• Er zijn twee soorten beslaglegging: conservatoir en executoriaal beslag.
• Bij conservatoir beslag wordt voorafgaand aan de zitting een voorlopig beslag gelegd.
• Executoriaal beslag is definitief en wordt opgelegd na het uitspreken van het vonnis.
• Een beslaglegging is zeer ingrijpend en zeker niet zonder risico’s voor de schuldeiser. Wij adviseren daarom om dit echt als een laatste redmiddel te zien.

Wanneer kan ik beslag laten leggen?

Beslaglegging biedt uitkomst wanneer u te maken heeft met een debiteur die zelfs na flink aandringen niet overgaat tot betaling. Heel vervelend, maar in zulke gevallen zit er niets anders op dan beslag laten leggen op goederen, inkomen, banktegoeden en meer. Met name het leggen van conservatoir beslag op banktegoeden en inkomen is een zeer effectief middel, omdat hiermee letterlijk de geldkraan van de debiteur wordt dichtgedraaid. En die gaat pas weer open na betaling, zodat een debiteur feitelijk geen keuze heeft dan snel tot betaling over te gaan.

Beslaglegging is dus zeer effectief, maar wel één van de  zwaarste middelen. Het komt dus pas in beeld wanneer een regulier minnelijk incassotraject niet het gewenste resultaat oplevert. Beslag leggen kan in principe in alle gevallen waarin er nog een bedrag openstaat, zoals:

• Niet betaalde facturen
• Huurachterstanden
• Geld dat niet retour komt van webwinkels
• Onverschuldigde betalingen
• Geleend geld dat u niet terugkrijgt
• Boetes die niet worden betaald

Waarop kan beslag worden gelegd?

Beslag kan worden gelegd op alles dat los en vast zit. Er zijn eigenlijk slechts enkele uitzonderingen, zoals toeslagen en eerste levensbehoeften zoals beddengoed. Over het algemeen zal een deurwaarder als eerste beslagleggen op de volgende roerende en onroerende zaken:

• Zakelijke banktegoeden
• Privé banktegoeden en spaarrekeningen (ook aandelen)
• Contant geld
• Vorderingen bij klanten (zoals openstaande facturen)
• Inkomen (loon, uitkeringen, dividenden)
• Bedrijfspand
• Woningen
• Auto’s en andere vervoersmiddelen
• Inboedel en andere roerende zaken, zoals fietsen, computers en tv’s

Verschillende vormen van beslag leggen

Beslag leggen op bezittingen en inkomen kan in twee vormen: conservatoir beslag en executoriaal beslag. Wat houden deze verschillende soorten beslaglegging precies in?

Executoriaal beslag

De meest gangbare vorm van beslaglegging is executoriaal beslag. Een executoriaal beslag volgt doorgaans op een vonnis van de rechter dat tijdens een gerechtelijke procedure wordt verkregen. De debiteur heeft dan in eerste instantie nog de mogelijkheid om uit vrije wil de openstaande vordering (inclusief gerechtskosten, incassokosten en deurwaarderskosten) te voldoen. Doet hij dit echter niet? Dan kunt u met het vonnis een deurwaarder inschakelen om executoriaal beslag te leggen: een beslag waarmee het vonnis wordt uitgevoerd, oftewel: geëxecuteerd. De bezittingen van de debiteur worden dan gebruikt om uw schuld te betalen.

Zo werkt het leggen van executoriaal beslag

1. U doorloopt de no cure no pay incassoprocedure (het minnelijke traject).
2. Bij geen succes in het minnelijke traject volgt een juridische procedure.
3. De rechter doet uitspraak en beslist in uw voordeel.
4. De deurwaarder laat het vonnis betekenen (hij overhandigt het vonnis) bij de debiteur. Uw debiteur heeft vanaf dit moment drie werkdagen om alsnog te betalen zonder beslaglegging.
5. Geen betaling? Dan start de beslaglegging. Indien de debiteur niet thuis is, kan met hulp van de politie de voordeur worden opengemaakt.
6. In overleg met de debiteur zal beslag worden gelegd op alles waarmee de schuld kan worden ingelost. Vaak zijn dit banktegoeden en inkomen, maar is dit er niet of werkt de schuldenaar niet mee? Dan worden voertuigen en inboedel in beslag genomen en verkocht.
7. Van het inkomen, de banktegoeden en de opbrengst van de verkoop van goederen krijgt u uw geld uitbetaald.

Conservatoir beslag

In tegenstelling tot executoriaal beslag wordt conservatoir beslag gelegd vóórdat de gerechtelijke incassoprocedure plaatsvindt. Bij dit type beslaglegging wordt tijdelijk beslag gelegd op bezittingen, vaak gelden op bankrekeningen, totdat de rechter uitspraak heeft gedaan. Een bankrekening wordt dan als het ware bevroren, zodat de schuldenaar niet meer bij het geld kan totdat het beslag wordt opgeheven. Op die manier voorkomt u dat een debiteur nog voor de zitting geld wegsluist of andere schuldeisers betaalt, en er na de uitspraak van de rechter niets meer te halen valt.

Uiteraard kunt u niet zomaar conservatoir beslag laten leggen op iemands geld. Hiervoor is dan ook toestemming van de rechter nodig, en die heeft hiervoor een verzoekschrift van een incasso-advocaat nodig. Ergo: u heeft hier ook een advocaat voor nodig. Geeft de rechter akkoord voor conservatoir beslag? Dan moet kort daarna de debiteur gedagvaard worden voor de juridische procedure. Wint u de rechtszaak? Dan wordt het conservatoir beslag omgezet en executoriaal beslag en krijgt u op die manier uw geld. Verliest u? Dan wordt het beslag opgeheven en kan de debiteur weer bij zijn geld.

Zo werkt conservatoir beslag laten leggen

1. Uw advocaat dient een verzoek tot beslaglegging in bij de rechtbank. Dit noemen we ook wel een beslagrekest.
2. De rechtbank beslist of ze toestemming geeft. Dit noemen we verlof.
3. Bij verlof wordt een deurwaarder ingeschakeld. Deze legt het beslag.
4. Uw advocaat communiceert het beslag met de debiteur (dit gebeurt dus altijd pas na het leggen van het beslag!). De advocaat verzoekt uw debiteur tevens een laatste keer om alsnog zonder rechtsgang het openstaande bedrag te voldoen.
5. Bij betaling wordt het beslag opgeheven.
6. Niet betaald? Dan start de rechtsprocedure en wordt de debiteur gedagvaard.
7. Tijdens de gerechtelijke procedure doet de rechter uitspraak.
8. Wordt u in het gelijk gesteld? Dan wordt het conservatoir beslag executoriaal en krijgt u op die manier uw geld, inclusief incassokosten, advocaatkosten en deurwaarderskosten.

Betalingsregeling of direct uw factuur betaald?

Bij beslagleggingen zal de deurwaarder altijd eerst proberen om het totaalbedrag in één keer te innen. De meest gebruikelijke manier hiervoor is het beslagleggen op bankrekeningen, maar ook beslagleggingen op auto’s en andere voertuigen komt vaak voor.  Wanneer de bezittingen van de debiteur dan groter zijn dan het openstaande bedrag, krijgt u in één keer uw factuur (of ander soort openstaande vordering) betaald.

In sommige gevallen is het openstaande bedrag echter hoger dan de bezittingen waar een deurwaarder beslag op kan leggen. In die gevallen kan de vordering dus niet (in zijn geheel) op die manier worden voldaan. In dat geval is er altijd de optie om beslag te laten leggen op inkomen, zoals inkomen uit loondienst, uitkeringen of pensioen. De deurwaarder zal dan in overleg met u als opdrachtgever een betalingsregeling afspreken met de debiteur.

Beslag laten leggen op bedrijf

Bent u ondernemer en heeft u te maken met een zakelijke wanbetaler? Dan zal bij een beslaglegging in eerste instantie worden gekeken of er beslag kan worden gelegd op zakelijke bezittingen van de debiteur. Hierbij moet in eerste instantie gedacht worden aan gelden op zakelijke betaal- en spaarrekeningen. Maar het komt ook vaak voor dat de deurwaarde beslag legt op roerende en onroerende bedrijfsmiddelen, zoals voertuigen, machines, boten en bedrijfspanden. Daarnaast is het laten leggen van beslag op voorraden en inkomsten (derdenbeslag) ook mogelijk bij bedrijven.

Beslag laten leggen op loon of banktegoeden bij particulieren

Is uw debiteur een particulier of gaat het om een zakelijke klant die hoofdelijk aansprakelijk is, zoals de eigenaar van een eenmanszaak? In dat geval zal in de meeste gevallen worden gekeken naar de privébezittingen van de schuldenaar. Afgezien van voertuigen en registergoederen (zoals het huis) is er bij de meeste mensen thuis echter weinig te halen, en daarom zal als eerste gekeken worden naar bankrekeningen en aandelen. In de meeste gevallen is het dan mogelijk om hieruit de openstaande vordering te voldoen.

Zijn er geen liquide middelen voorhanden om uw schuld te voldoen? Dan kan er beslag worden gelegd op het loon, uitkering of ander soort inkomen van de schuldenaar. In dat geval krijgt u uw geld in termijnen. Overigens moet hier wel rekening gehouden worden met de zogenaamde beslagvrije voet: het deel van het inkomen waar u geen beslag op mag leggen, omdat dit nodig is voor het levensonderhoud van de debiteur. Dit kan oplopen tot 95% bij een bijstandsuitkering, waardoor betalingsregelingen een lange looptijd kunnen hebben.

Beslaglegging op huizen en registergoederen

Heeft de debiteur een koophuis of een ander registergoed in bezit, zoals een kantoorpand, een stuk grond of een boot? Dan kan ook daar beslag op worden gelegd. Het object kan dan vervolgens worden verkocht en van de opbrengst wordt u betaald.

Het voordeel van beslaglegging op vastgoed, en registergoederen in het algemeen, is dat op deze manier op vrij korte termijn een flinke som geld kan worden vrijgemaakt om grote openstaande vorderingen te voldoen. Houd er wel rekening mee dat op veel registergoederen een hypotheek zal rusten. Na verkoop van het object krijgt de hypotheekverstrekker voorrang op de opbrengst van het object. Hierdoor loopt u het risico dat er niets voor u overblijft. Laat u hierover dus goed voorlichten.

Wat kost een beslaglegging?

De kosten voor het laten uitvoeren van een beslaglegging zijn voor rekening van uw debiteur, mits u de rechtszaak wint uiteraard. Toch is het goed om stil te staan bij de kosten, omdat deze flink kunnen oplopen en soms dus niet in verhouding zijn met de openstaande schuld. Ook loopt u het risico zelf op te draaien voor de kosten (bij verlies) of lang te moeten wachten op het terugkrijgen van uw geld (bij inkomensbeslag).

De kosten van een beslaglegging bestaan uit de volgende deelkosten:

1. Kosten voor een advocaat (nodig bij conservatoir beslag) of jurist. Uurtarieven van EUR 200 zijn hier normaal, dus dit kan als snel EUR 1500 of meer worden.
2. Deurwaarderskosten: ruim EUR 120 voor dagvaardingen en EUR 100 – 300 voor de beslaglegging, afhankelijk van het type beslag.
3. Griffierecht: de kosten voor de rechtbank. Deze lopen uiteen van EUR 100 tot zo’n EUR 2000 voor conservatoir beslag + rechtszaak bij hoge vorderingen.

Afhankelijk van de situatie kunnen de totale kosten voor beslaglegging dus uiteenlopen van ongeveer EUR 500 tot meer dan EUR 4000. Daarom is beslaglegging zeker niet in alle gevallen een slimme optie.

Let op: hier kunt u geen beslag op laten leggen

Verder is het goed om te weten dat er wettelijk gezien ook enkele zaken zijn waar geen beslag op mag worden gelegd. Dit zijn zaken waar de debiteur niet het (volledige) eigendom over heeft of die hij nodig heeft om te voorzien in zijn levensonderhoud. Denk onder meer aan:

• Loon of uitkering binnen de beslagvrije voet
• Huurwoningen en leaseauto’s
• Zaken die volgens de huwelijkse voorwaarden van de partner zijn
• Kredietruimte en bankgaranties
• Voedsel, medicijnen en andere eerste levensbehoeften
• Huishoudelijke spullen
• Bed, tafel, wasmachine, koelkast, stoelen
• Scheerapparaat, tandenborstel
• Mobiele telefoon
• Kindertoeslag, huurtoeslag en zorgtoeslag
• Persoonsgebonden budget (PGB)

Is beslaglegging een goede optie op mijn vordering te innen?

Zoals uit bovenstaande mag blijken is het laten leggen van beslag een ingrijpende zet die niet zonder zorgvuldige overweging moet worden genomen. Wij zien beslaglegging dan ook als het laatste redmiddel: de allerlaatste stap in het debiteurenproces, dat altijd begint met het sturen van een vriendelijke betaalherinnering, daarna een aanmaning, vervolgens een buitengerechtelijke procedure en pas dan een juridische procedure met eventueel een conservatoire en later een executoriale beslaglegging.

Daarbij is het ook bij het uitblijven van succes in het minnelijke traject niet altijd slim om door te zetten met een rechtszaak en beslaglegging. Een kale kip kunt u immers niet plukken en het blijft altijd een risico dat u de zaak verliest en zelf voor de kosten moet opdraaien, inclusief een schadevergoeding bij eventueel conservatoir beslag. Laat u dus altijd goed adviseren hierover. Laat u uw vordering innen door ons incassobureau? Dan staan onze juristen klaar om u hierin te ondersteunen.

Factuur innen en beslag laten leggen?

Heeft u te maken met een debiteur die niet over de brug komt? En overweegt u beslaglegging? Dien dan eerst uw vordering in bij ons incassobureau. Indien u wenst sturen wij eerst nog een kosteloze laatste aanmaning, maar direct starten met de incassoprocedure is ook mogelijk (bij zakelijke debiteuren). Mocht het niet lukken om in het minnelijke traject uw vordering te innen, dan kunnen wij u helpen met vervolgstappen: conservatoir beslag, een juridische procedure en executoriaal beslag.