Wettelijke rente en incasso: zo zit dat precies

Wanneer iemand zich niet aan de betaalafspraken houdt, dan mag u als schuldeiser wettelijke rente in rekening brengen. Deze rente mag u dus optellen bij het originele schuldbedrag en de eventuele incassokosten. De hoogte van het wettelijke rentepercentage wordt ieder jaar opnieuw vastgesteld. Er zijn twee wettelijke rentetarieven: voor handelstransacties (tussen bedrijven onderling) en voor niet handelstransacties (zoals bedrijf-consument).

Het vorderen van wettelijke rente is bij Bill Incasso altijd onderdeel van de incassoprocedure. U ontvangt bij ons dan ook het volledige rente-bedrag. Maar hoe hoog is de wettelijke rente? Hoe berekent u het rentebedrag? En wat moet u nog meer weten over dit onderwerp? In dit artikel zetten we alles op een rijtje.

Wettelijke rente: een schadevergoeding voor de schuldeiser

Allereerst is het goed om te weten wat wettelijke rente eigenlijk precies inhoudt. Artikel 119.1 van het Burgerlijk Wetboek Boek 6 is daar duidelijk over:

De schadevergoeding, verschuldigd wegens vertraging in de voldoening van een geldsom, bestaat in de wettelijke rente van die som over de tijd dat de schuldenaar met de voldoening daarvan in verzuim is geweest.

Wettelijke rente moet dus gezien worden als een schadevergoeding voor een schuldeiser. Wanneer u zaken met iemand doet en de tegenpartij houdt zich niet aan de financiële verplichtingen, dan lijdt u hierdoor schade. Met het in rekening brengen van wettelijke rente kunt u deze schade verhalen op de schuldenaar.

De hoogte van het bedrag dat u in rekening mag brengen als schadevergoeding, is afhankelijk van de hoogte van de wettelijke rente (of meer precies: de wettelijke rentevoet), de hoogte van de oorspronkelijke vordering en de tijdsduur waarin een debiteur in gebreke blijft.

Wanneer u wettelijke rente in rekening kunt brengen

Wettelijke rente kunt u in rekening brengen vanaf het moment dat een schuldenaar niet aan zijn betalingsverplichting voldoet. Hiervoor gelden dezelfde regels als met betrekking tot incassokosten (die u ook in rekening mag laten brengen door het incassobureau):

1. Bij facturen aan zakelijke klanten mag u wettelijke rente rekenen vanaf het moment de betaaltermijn is verstreken.
2. Factuur aan particuliere klant? Dan moet u eerst een WIK-brief sturen en wachten tot de nieuwe betaaltermijn is verstreken. Daarna kunt u rente in rekening brengen.
3. Is de wanbetaler een huurder met een huurachterstand? Dan geldt hetzelfde als bij facturen die u als bedrijf stuurt: particuliere huurders moet u eerst nog gratis de kans geven alsnog te betalen, terwijl u bij zakelijke huurders direct rente mag rekenen.
4. Bent u zelf particulier en gaat het om een bedrijf met een schuld aan u? Dan mag u direct wettelijke rente in rekening brengen.
5. Zelf particulier en is de schuldenaar ook een particulier? Dan laat u weer eerst een 14-dagen brief sturen en na 14 dagen kunt u dan – mits de betaling uitblijft natuurlijk – rente in rekening brengen.

Meer weten over de regels met betrekking tot het rekenen van incassokosten en wettelijke rente? Lees dan ook eens ons artikel over wanneer u een incasso mag starten.

De hoogte van de actuele wettelijke rente

De hoogte van de wettelijke rentevoet wordt één of twee keer per jaar bepaald door de overheid. Zoals gezegd zijn verschillende tarieven voor handelstransacties en niet-handelstransacties. Op dit moment gelden de volgende percentages:

1. 7,00% voor niet-handelstransacties
2. 12,25% bij handelstransacties

Wettelijke rente bij handelstransacties

We spreken van een handelstransactie wanneer het gaat om transacties tussen bedrijven en (overheids-)organisaties onderling. De wettelijke rente bij handelstransacties wordt ook wel de wettelijke handelsrente genoemd. De wettelijke handelsrente wordt twee keer per jaar vastgesteld door de Europese Centrale Bank (ECB). Dit wil overigens niet zeggen dat we ieder half jaar een andere rente hebben, want hij kan uiteraard ook gelijk blijven.

Zoals gezegd bedraagt deze vanaf 1 juli 2024 12,25%. Maar let op: voor vorderingen van voor die datum geldt over die periode de wettelijke rente van dat moment. In onderstaande tabel vindt u de wettelijke handelsrentepercentages van de afgelopen 5 jaar.

Percentage wettelijke rente bij niet-handelstransacties

Bij niet-handelstransacties gaat het om betalingen waarbij particulieren betrokken zijn. Vaak gaat het dan dus om facturen van bedrijven aan consumenten, maar denk ook aan schulden bij overheidsinstanties, van particuliere huurders en schulden van bedrijven aan particulieren (bijvoorbeeld bij het niet terugbetalen van geld na een retour).

Het rentepercentage bij niet-handelstransacties is altijd lager dan bij handelstransacties en wordt twee keer per jaar bepaald door een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) en vervolgens gepubliceerd in het Staatsblad.

De wettelijke rente is sinds 1 januari 2024 vastgesteld op 7,00%. Daarvoor golden de afgelopen vijf jaar deze percentages:

Zo berekent u het wettelijk rentebedrag

Heeft u te maken met een debiteur die zich niet aan de betalingsverplichtingen houdt? Dan mag u het openstaande bedrag vermeerderen met een wettelijk rentebedrag. Dit bedrag kunt u zoals gezegd vrij eenvoudig berekenen met de volgende drie gegevens:

1. De oorspronkelijke hoogte van de openstaande vordering
2. Het aantal dagen dat de debiteur in verzuim is
3. De wettelijke rentevoet tijdens de periode dat er niet betaald is

Dus stel dat het gaat om een factuur die betaald had moeten zijn op 1 september 2014. De klant is ondernemer en het factuurbedrag bedraagt € 1000. Als u dan op 1 oktober 2024 wettelijke rente in rekening brengt, hebben we de volgende gegevens:

1. € 1000 oorspronkelijk bedrag
2. Debiteur is 30 dagen in verzuim
3. Wettelijke handelsrente is 12,25% op jaarbasis

De berekening is dan als volgt: 1000 x 0,1225 x 30/365 = € 10,07

Houd er overigens rekening mee dat wanneer de wettelijke rente tijdens de periode dat de debiteur niet betaald wordt aangepast, u aparte rentetarieven moet gebruiken voor de verschillende tijdvakken. Wanneer bijvoorbeeld de betalingstermijn in bovenstaand voorbeeld op 15 juni verstreek en u brengt op 15 juli rente in rekening, dan moet u de rente over de periode voor 1 juli (rentevoet: 12,5%) optellen bij de rente na 1 juli. Het sommetje wordt dan dus: 1000 x 0,125 x 15/365 + 1000 x 0,1225 x 15/365 = € 10,17.

Rente berekening meerdere jaren

En gaat het om een factuur van jaren geleden en is er geen sprake van verjaring? Bedenk dan dat er drie of meerdere rentevoeten gehanteerd moeten worden. En bedenk ook dat de rente na een jaar bij de hoofdsom wordt opgeteld volgens het principe van rente op rente: de rente wordt na een jaar berekend op basis van dit nieuwe bedrag.

Stel dat het gaat om een factuur die op 1 maart 2022 betaald had moeten worden en nu is het 1 oktober 2024. De debiteur is particulier en het factuurbedrag bedraagt weer € 1000. Dan is de berekening als volgt:

Voor het eerste jaar: 1000 x 0,02 x 306/365 + 1000 x 0,07 x 59/365 = € 23,23

Voor het tweede jaar: 1023,23 x 0,04 x 122/365 + 1023,23 x 0,06 x 184/365 + 1023,23 x 0,07 x 59/365 = € 56,21

En voor de laatste periode in 2024: 1079,48 x 0,07 x 214/365 = € 44,30

Bij elkaar opgeteld mag u over deze periode dus € 23,23 + € 56,21 + € 44,30 = € 123,74 aan rente in rekening brengen.

Let op: contractuele rente afgesproken?

Naast de wettelijk bepaalde rentevoet is het overigens ook mogelijk om een ander rentepercentage af te spreken. Dit noemen we een contractuele rente. Hier zijn zakendoende partijen in principe vrij in. Veel bedrijven leggen de contractuele rente vast in hun algemene voorwaarden, waarnaar dan in het contract naar verwezen wordt. Bij transacties via websites is het vaak zo dat de betalende partij akkoord moet gaan met deze voorwaarden voordat de levering bevestigd kan worden.

Naast het rentepercentage kunnen overigens ook de voorwaarden en de manier waarop het rentebedrag berekend wordt afwijken. Zo kan de rente ook per maand of per kwartaal berekend worden. Als bedrijf bent u vrij om zelf uw contractuele rente te bepalen, maar let op: dit moet wel redelijk zijn. Woekerrentes in de kleine lettertjes vermelden mag niet, dus dan zal de rechter een streep door de vordering halen.

Ook afhankelijk van de wettelijke rentevoet: kredietrente

Naast incassoprocedures wordt de wettelijke rentevoet tevens gebruikt in diverse andere situaties. De meest bekende is om de maximale rente op leningen en krediet te bepalen. Een bank of andere geldverstrekker mag nooit meer dan het wettelijke maximum rentepercentage rekenen. De maximale rente bij krediet is altijd 8 procent hoger dan de wettelijke rente, dus in 2024 bedraagt deze 15 procent.

Wettelijke rente en de incassoprocedure

Bij Bill Incasso helpen wij al meer dan twintig jaar ondernemers, verhuurders en particulieren met het innen van openstaande vorderingen. Schakelt u ons incassobureau in? Dan zorgen wij ervoor dat u niet alleen het hoofdbedrag ontvangt, maar ook altijd de verschuldigde rente. Vaak gaat het dan om de wettelijke rente, maar uiteraard kunnen wij ook contractueel bepaalde rente invorderen. Hierin onderscheiden wij ons van veel andere incassobureaus, die de wettelijke rente zelf houden. Kiest u dus voor een ander bureau? Let er dan goed op hoe dit geregeld is!

Bill Incasso werkt hierbij volgens het no cure, no pay principe: wij brengen alleen kosten in rekening wanneer u uw geld ontvangt. Lukt het niet om uw vordering te innen? Dan zijn er ook geen kosten aan onze dienstverlening verbonden. Geen oplossing, geen kosten.

Per saldo betaalt u op die manier dus niets aan ons incassobureau. Bij uw debiteur brengen wij de hoofdsom, de incassokosten en de wettelijke rente in rekening. Na betaling ontvangt u de hoofdsom én het verschuldigde rentebedrag. De incassokosten houden wij in als vergoeding voor onze werkzaamheden.